Diversiteit en Inclusie

Van origine was de Code gericht op culturele diversiteit maar er was binnen de sector behoefte om die code verder te verbreden. De Code richt zich nu op alle vormen van verschil, zoals gender, beperking, seksuele oriëntatie, religie, sociaaleconomische status, opleidingsniveau en leeftijd.
In het beleid zal het nodig blijven onderscheid te maken op deze onderdelen. Soms kunnen maatregelen samenvallen, soms is het nodig apart te kijken naar wat er speelt op het gebied van huidskleur, religie of handicap binnen een organisatie.

Pas toe of leg uit

De Code Culturele Diversiteit en Inclusie biedt een kapstok om integraal op het terrein van het Personeel, Publiek, Programma en Partners diversiteitsbeleid te ontwikkelen.

Het culturele veld is zelf verantwoordelijkheid om de Code al dan niet toe te passen maar zowel de Rijksoverheid als de Rijkscultuurfondsen zullen in het kader van subsidieaanvragen navraag doen of de Code wordt gehanteerd en in welke mate. Vanuit het principe ‘pas toe of leg uit’ zal een organisatie uitleg moeten geven over in welke mate het actief is met de Code.

Culturele Diversiteit

Om een brug te slaan naar het cultureel diverse deel van de samenleving, heeft de sector in 2011 de Code Culturele Diversiteit (CCD) gelanceerd.
De Nederlandse bevolking bestaat anno 2019 voor ruim 1,9 miljoen uit mensen met een ‘niet-westerse’ migrantenafkomst. In de grote steden liggen die percentages beduidend hoger (rond de 35%) en bovendien zijn de derde generatie migranten niet in deze percentages meegenomen. Dit is een relatief grote en jonge bevolkingsgroep waarvan ongeveer 80 procent jonger is dan 15 jaar.  Een groep die instellingen nu al aan zich kunnen binden als personeel, publiek of partner.

De 4 P's

Programma

De producten en diensten van de instelling

Publiek

De (eind)afnemers van de producten en diensten.

Personeel (inclusief de toezichthouders)

Alle medewerkers met een tijdelijk of vast dienstverband, vrijwilligers, stagiaires, bestuursleden, leden van de Raad van Toezicht, leden van de Raad van Advies etc

Partners

Externe personen en organisaties waar de instelling opdrachten aan verstrekt of mee samenwerkt.

De Code

Leer over de aanpak

Hoe veranker je culturele diversiteit binnen je organisatie?

Culturele diversiteit is nog niet verankerd in de (publiek gefinancierde) cultuursector. Veel organisaties besteden aandacht aan culturele diversiteit in hun programmering. Maar omdat ze dat vaak doen met incidentele activiteiten die meestal plaatsvinden buiten de instelling, in perifere wijken en gefinancierd met projectgelden, dreigen er twee gescheiden culturele werelden te ontstaan: een met cultureel diverse activiteiten en divers publiek en een met reguliere activiteiten en regulier publiek. Zeker voor grote steden is dit een onwenselijk proces. Onderschat wordt dat van oudsher vernieuwing in kunst en cultuur vaak is voortgekomen vanuit een open blik en nieuwsgierigheid naar de ander. De culturele sector doet zichzelf hiermee tekort.

Het onderzoek van LAgroup ‘De olifant in de kamer; Staalkaart culturele diversiteit in de basisinfrastructuur’ naar culturele diversiteit binnen de publiek gefinancierde culturele instellingen, laat zien dat er daar nog overwegend sprake is van een ‘blanke monocultuur’. Dit terwijl 90% van deze instellingen culturele diversiteit een belangrijk onderwerp vindt en 80% meent dat culturele diversiteit een basishouding of mentaliteit moet zijn. Diversiteit optimaal benutten gebeurt echter niet vanzelf. Een door de sector zelf samengestelde code kan eraan bijdragen dat er niet alleen over culturele diversiteit wordt gesproken, maar dat het ook wordt toegepast.

Hoe is de Code tot stand gekomen?

De Code Culturele Diversiteit en Inclusie is een code die door de culturele sector zelf is ontwikkeld. Liever dan af te wachten en opgelegd te krijgen heeft de sector zelf het voortouw genomen om een code te ontwikkelen die zij werkbaar acht.
In 2011 werd de Code Culturele Diversiteit gelanceerd. In 2019 werd deze geactualiseerd en omgevormd tot de Code Culturele Diversiteit en Inclusie.

Het karakter van een code is dat deze in beginsel wordt toegepast en eventuele afwijkingen worden gemotiveerd. Dat geldt ook voor de Code Culturele Diversiteit en Inclusie. Het doel is met de code in de hand, een krachtige impuls te geven aan het verankeren van (culturele) diversiteit in de praktijk van culturele instellingen. Het is een gedragscode die in beginsel gedragen wordt door de hele organisatie.